ارزیابی هیدروژئولوژیکی ساختگاه سد سردشت و برآورد نشت از پی و تکیه گاه ها

آنالیز نشت و آببندی پی و تکیه گاه ها یکی از مراحل اساسی و ضروری در طراحی سدها است و در بسیاری از موارد احداث سد را از نظر اقتصادی و تحلیل پایداری غیر قابل توجیه می کند. در برآورد میزان نشت، خصوصیات ساختگاه (نوع سنگ، میزان دوام، قابلیت انحلال، هوازدگی و غیره) و توجه به وضعیت درزه داری به علت قابلیت گذردهی بالای جریان از آن در مقایسه با تخلخل بین دانه های ماده سنگ بسیار حائز اهمیت است. از طرفی میزان گذردهی توده سنگ به دلیل تغییراتی که در بازشدگی درزه ها ایجاد می شود بسیار تاثیر پذیر از تنش های موثر وارد بر آن است. ساختگاه سد در حین احداث و پس از آبگیری دستخوش تغییرات زیادی در تنش های موثر وارد بر آن می شود. بنابراین بررسی رفتار هیدرومکانیکی در برآورد میزان نشت از ساختگاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از طرفی برآورد میزان نشت از توده سنگ به سبب ساختار پیچیده ناشی از وجود درزه در مقیاس بزرگ با روش های تحلیلی و محاسبات دستی بسیار وقت گیر و چه بسا غیر قابل انجام است. بنابراین در این تحقیق به کمک مدل سازی عددی روش المان مجزا تخمینی از وضعیت نشت با در نظر گرفتن رفتار متقابل هیدرومکانیک توده سنگ در پی سنگ سد سردشت انجام شده است. با توجه به وارد شدن درزه در ساختار مدل و در نظر گرفتن تاثیر توامان تنش-نفوذپذیری شرایط مدل نزدیکی بیشتری به شرایط طبیعی ساختگاه نسبت به روش های مرسوم مدل سازی به روش المان پیوسته دارد. لازم به ذکر است تخمین کلی جریان نشت آب به کمک روش تحلیلی و روش عددی به میزان قابل توجهی باهم مطابقت دارد.